Wat is co-creatie?
Co-creatie is dus een soort samenwerking. Hierbij hebben alle partijen invloed op de ontwikkeling (het proces) en het uiteindelijke resultaat. Het kan om een product, maar ook om een plan, advies of dienst gaan.
Coöperatie en co-creatie
Verwar een co-creatie niet met een coöperatie. Dat is ook een samenwerkingsverband tussen verschillende partijen, maar dan alleen van ondernemers. Denk hierbij aan een journalist, vormgever en een fotograaf die samen een complete folder of tijdschrift afleveren.
De marketingterm co-creatie gaat nog een stap verder. In dit proces wordt de klant van begin tot eind betrokken bij de ontwikkeling van het product.
Co-creatie en je marketingstrategie
De marketingstrategieën van bedrijven zijn continu in ontwikkeling. Dat komt mede doordat klanten steeds mondiger wordt. De bekende, aloude marketingmix is niet voor niets gegroeid van de vier P's naar de vier C's.
Dit zijn de vier P's:
- Product
- Price
- Promotion
- Place
Dit zijn de vier C's:
- Customer Solution
- Cost to the Customer
- Convenience
- Communication
Het perspectief van de marketeer is naar de klant (customer) verschoven. Je creëert geen behoefte meer met jouw product, maar je vervult de behoefte van de klant.
Voorbeelden van co-creatie
Als ondernemer kun je aan verschillende vormen van co-creaties denken. Van volledige samenwerkingen tot inspraak van de klant.
Co-creatie met chips en toetjes
Lays schreef in 2010 een wedstrijd uit, waarbij de consument nieuwe smaken mocht bedenken. De chipsfabrikant selecteerde vervolgens het beste idee en introduceerde dit als nieuw product. De 'Patatje Joppie'-smaak ligt vandaag de dag nog steeds in de schappen.
Ook toetjesproducent Mona zette co-creatie in en liet haar toetjes pimpen door klanten.
Crowd sourcing
Starbucks introduceerde 'My Starbucks Idea', een platform waarop klanten ideeën konden spuien, vervolgens hierover konden discussiëren waarna de koffieketen de beste suggsties in de praktijk bracht.
Dat wordt ook wel 'crowd sourcing' genoemd, iets dat Lego al eerder deed met Legofactory. Daarnaast zijn er bedrijven (o.a. ANWB) die hun - al wel voorgeselecteerde - logo laten kiezen door de klant.
Per branche hebben wij de laatste cijfers en trends voor je verzameld. Ideaal voor het opstellen van jouw marktonderzoek of jaarplan!
Bekijk cijfers & trends
Geen échte co-creatie
Let op: van een volledige co-creatie, waarbij je van begin tot eind in overleg gaat met de eindgebruiker, is bij deze voorbeelden nog geen sprake. Het is ook een risico dat je moet durven nemen als ondernemer. Het is namelijk belangrijk dat je oude gewoontes (die eerder succesvol bleken) kunt loslaten.
Daarnaast is het essentieel dat je open staat voor kritiek. Als het nodig is moet je het productieproces aanpast en tegelijkertijd leert vertrouwen op de expertise van andere partijen.
Wat houdt volledige co-creatie in?
Voor een succesverhaal van volledige co-creatie kijken we even naar de woningbouw, waar steeds minder huizen kant-en-klaar worden opgeleverd. Bij nieuwbouwprojecten is er altijd sprake van een samenwerking tussen verschillende partijen. Denk bijvoorbeeld aan:
- De woningbouwcorporatie
- Het architectenbureau
- De projectontwikkelaar
- De aannemer
- Én de koper
Je kunt als potentiële koper bijvoorbeeld aangeven wat je belangrijk vindt qua indeling van het huis en de tuin.
Wat zijn de voordelen van co-creatie?
De kosten die vooraf worden gemaakt, zijn vaak een stuk lager dan wanneer er achteraf nog aanpassingen moeten worden gedaan. Daarbij komt dat klanten vooraf al tevreden is over het eindproduct; ze hebben immers kunnen bijdragen aan de ontwikkeling hiervan.
Co-creatie is vaak goedkoper dan achteraf feedback verwerken.
Deze kostenvoordelen kun je in principe vertalen naar iedere willekeurige onderneming. Soms zullen de investeringen tijdens het productieproces wat hoger zijn of moet je vaker overleggen. Toch ben je uiteindelijk vaak goedkoper uit.
Nieuwe inzichten
Door je krachten te bundelen, kun je nieuwe inzichten opdoen. Die kunnen de innovatie en creativiteit van jouw eigen bedrijf en producten ten goede komen. Daarnaast kan co-creatie een sleutelrol spelen in jouw marketingcampagne. Dit aangezien je vanaf het begin je product in de doelgroep bekend hebt gemaakt.
Hoe werk je goed samen?
Geef iedere deelnemer in de samenwerking een rol van betekenis. Vergeet alleen niet dat jij eindverantwoordelijk bent en de uiteindelijke beslissingen moet nemen.
Laat de eindgebruikers niet alleen ideeën opwerpen op je website of via social media, maar nodig ze ook uit voor brainstormsessies of evaluatiemomenten.
Kritiek ontvangen
We snappen het maar al te goed, kritiek krijgen op je 'kindje' is nooit leuk. Toch is openstaan voor nieuwe invalshoeken onmisbaar. Daar komt bij dat de klant een product anders kan beleven of ervaren dan je denkt.
Waarom heeft 80% van de horloges nog altijd die grote knop aan de zijkant waardoor die knop steeds in je pols prikt? Of waarom is het bij veel providers nog steeds niet mogelijk om zelf je telefoonbundel samen te stellen?
Klantervaringen kunnen bijdragen aan het optimaliseren van jouw product of dienst. Maar dan moet je daar als ondernemer wel voor open staan.
Lees ook
9 aandachtspunten bij het starten van een bedrijf
De 9 bouwstenen van het Business Model Canvas
