Wat moet je als startende ondernemer weten over de rechtsvorm coöperatie? We geven je antwoord op de 8 onderstaande vragen. Wil je direct naar een vraag? Klik dan op de link.
- Wat houdt een coöperatie precies in?
- Welke soorten coöperaties zijn er?
- Biedt een coöperatie ook kansen voor zzp'ers?
- Hoe vindt de oprichting plaats?
- Zijn er ook grote bedrijven die voor deze rechtsvorm kiezen?
- Wat zijn de voordelen van een coöperatie?
- Wat zijn de nadelen van een coöperatie?
- Wat moet je nog meer regelen naast je rechtsvorm?
1. Wat houdt een coöperatie precies in?
Een coöperatie, voluit coöperatieve vereniging genaamd, is een van de rechtsvormen waarvoor je kunt kiezen als je een bedrijf opricht. Het is in feite een soort vereniging die een of meerdere overeenkomsten aangaat met (en voor) haar leden.
Belangrijk om te onthouden is dat deze rechtsvorm, net als bijvoorbeeld een besloten vennootschap (bv), een rechtspersoon is. Hierdoor kunnen de risico's van hoofdelijke aansprakelijkheid worden beperkt. Als je een eenmanszaak hebt, ben je wel hoofdelijk aansprakelijk.
Als jouw coöperatie wordt ontbonden en je verder niets hebt geregeld, zijn alle leden voor een gelijk deel aansprakelijk voor de resterende schulden.
Samenwerken met zzp'ers
Een coöperatie biedt ook mogelijkheden voor de eventuele samenwerking met zzp'ers. Als je gaat samenwerken met andere zelfstandigen, kan het verstandig zijn om hiervoor een aparte rechtspersoon op te richten.
2. Welke soorten coöperaties zijn er?
Over het algemeen wordt gesproken over een bedrijfscoöperatie, die doorgaans bepaalde zakelijke belangen van haar leden behartigt (denk aan de inkoop of reclame), of een ondernemerscoöperatie.
In het geval van deze laatste vorm, die ook geschikt is voor zzp'ers (zie ook bij punt 3), wordt er door alle leden zelfstandig samengewerkt aan hetzelfde project. In feite zijn coöperaties op diverse manieren in te delen. Je kunt bijvoorbeeld ook kijken naar wat de toekomstige leden aan jouw coöperatie zal binden:
Soort leden bepaalt belang
- Bedrijfscoöperatie: hierbij zijn de leden een bedrijf en zorgt de coöperatie voor de inkoop, verkoop of levering van diensten voor de leden
- Consumentencoöperatie: hierbij zijn de leden consumenten en zorgt de coöperatie voor de gezamenlijke inkoop van producten en/of diensten voor de leden
- Werknemerscoöperatie: hierbij zijn de leden tegelijk werknemer van de coöperatie
Soort activiteiten bepaalt oriëntatie
- Inkoopcoöperatie: de coöperatie zorgt voor betere leveringsvoorwaarden, producten of diensten voor haar leden
- Afzet- of producentencoöperatie: de coöperatie zorgt voor betere afzetmogelijkheden, distributiekanalen of levert aanvullende diensten
- Werknemerscoöperatie: de coöperatie zorgt voor betere werkomstandigheden of -voorwaarden
- Sociale coöperatie: de coöperatie streeft een sociaal doel na namens haar leden
Dat kan. Wij hebben alle ins & outs van een businessplan op een rijtje gezet. Maak in 10 stappen een ijzersterk ondernemingsplan.
3. Biedt een coöperatie ook kansen voor zzp'ers?
Als zzp'er kun je er bewust voor kiezen om samen te werken in een coöperatie. Dat ligt soms vaker voor de hand dan je in eerste instantie zou denken. Het komt in sommige sectoren bijvoorbeeld geregeld voor dat opdrachtgevers klussen aanbieden die simpelweg te groot zijn voor één zelfstandige ondernemer.
Samenwerken met anders zzp'ers
Hierdoor kun je mogelijk omzet of een uitdagende opdracht mislopen en dat is zonde. Wanneer je samenwerkt met andere zzp'ers, kun je alsnog in aanmerking komen voor deze grote opdrachten.
Het oprichten van een coöperatie maakt het voor de opdrachtgever dan makkelijker, omdat er maar met één persoon zaken gedaan hoeft te worden.
Ook de facturering loopt via het aanspreekpunt.
4. Hoe vindt de oprichting plaats?
De coöperatie, die je met minimaal één partner kunt oprichten, is een bij notariële akte opgerichte vereniging. Na het opstellen van deze akte kan het bedrijf worden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK). In een coöperatie ligt de hoogste zeggenschap bij de Algemene Ledenvergadering, die door het bestuur wordt benoemd.
Leden betalen mee
Daarnaast is het gebruikelijk dat de leden meebetalen aan de oprichting en het in stand houden van de coöperatie. De winst die jouw coöperatie maakt, kun je op verschillende manieren verdelen.
Zo komt het vaak voor dat de winst wordt verdeeld op basis van het werk dat een lid voor de coöperatie heeft uitgevoerd. Het is aan de gehele coöperatie om hier samen afspraken over te maken.
Met succes een coöperatie oprichten
Let op: aan de daadwerkelijke oprichting gaat een goede voorbereiding vooraf. Als je vooraf een helder doel voor ogen hebt en dat duidelijk communiceert naar jouw toekomstige medeleden en eventuele partners binnen de coöperatie, kan dit de kans op een succesvolle samenwerking aanzienlijk vergroten.
Laat je ook altijd voorlichten door juridische, fiscale en financieel specialisten. Zo weet je zeker dat je straks bij de daadwerkelijke oprichting van de coöperatie geen belangrijke zaken over het hoofd ziet.
5. Zijn er ook grote bedrijven die voor deze rechtsvorm kiezen?
Een goed voorbeeld van een grote coöperatie is FrieslandCampina. De leden van deze zuivelcoöperatie zijn aangesloten melkveehouders, die op deze manier kunnen meedelen in de winst die er wordt gemaakt.
Daarnaast is de Rabobank een van de oudste en bekendste coöperaties van Nederland. Zij hebben geen aandeelhouders, maar leden. Dat zijn er op dit moment bijna twee miljoen.
Voordelen coöperatie
- Individuele ondernemers profiteren van de voordelen van een collectief. Zzp’ers kunnen door samen te werken in aanmerking komen voor grote opdrachten.
- Het is makkelijker voor de opdrachtgever omdat er maar met één partij zaken gedaan hoeft te worden. Ook de facturering loopt via één aanspreekpunt.
- De leden kunnen met deze rechtsvorm profiteren van schaalvoordelen en eventuele kosten delen. Daarnaast kunnen zzp’ers onderling profiteren van kennisoverdracht en hulp bij problemen.
Nadelen coöperatie
- De oprichting vindt plaats bij notariële akte, dus een coöperatie oprichten is minder makkelijk dan bijvoorbeeld een eenmanszaak.
- De coöperatie moet ook worden ingeschreven in het Handelsregister en is verplicht om ieder jaar jaarstukken op te stellen en deze openbaar te maken.
- Je loopt de kans dat individuele belangen en die van de coöperatie met elkaar botsen.
Coöperatie of BV
Een coöperatie is net als een besloten vennootschap (bv) een rechtspersoon waardoor de risico's van hoofdelijke aansprakelijkheid kunnen worden beperkt. Een coöperatie opereert op basis van lidmaatschap. Dat betekent dat alle leden voor een gelijk deel aansprakelijk zijn voor de resterende schulden.
Ook is een coöperatie flexibel en het samenwerkingsverband kan naar eigen wens worden ingedeeld. Hetzelfde geldt voor de winstdeling, dat is echter niet het geval bij een bv die uit aandeelhouders bestaat. Bij een bv wordt de winst gelijk verdeeld over de aandeelhouders. Het kapitaal is in aandelen verdeeld.
Stappenplan succesvol van start
Na het kiezen van je rechtsvorm zijn er nog meer zaken om te regelen voordat je een succesvolle start met je bedrijf kunt maken? Maak gebruik van het stappenplan en realiseer je zakelijke dromen aan de hand van 5 stappen:
- Oriënteren
Je onderzoekt wie je ideale doelgroep is en of er vraag is naar je product of dienst. - Plan maken
Hoe ga jij je bedrijf runnen en hoe kom je aan klanten? - Regelen
Welke zaken moet je regelen voor je bedrijf? Denk aan administratie, zakelijke rekening openen, verzekeringen afsluiten. - De markt op
Hoe zet jij jouw product of dienst in de markt? - Toetsen en bijsturen
Hoe werkt je plan in de praktijk en hoe kun je bepaalde zaken bijsturen of verbeteren?
Meer weten? Lees meer over de 5 verschillende stappen.
Meest gestelde vragen over coöperatie
- Wat is een coöperatie?
Een coöperatie is een rechtsvorm waarvoor je als ondernemer kunt kiezen. Het is een samenwerkingsverband tussen minimaal 2 personen. - Wat is het verschil tussen een coöperatie en een BV?
Een coöperatie heeft leden in plaats van aandeelhouders en kun je met minimaal 2 personen oprichten. Een BV heeft aandeelhouders. - Wat is het voordeel van een coöperatie?
Een coöperatie biedt mogelijkheden voor samenwerking met andere ondernemers. Als je gaat samenwerken met andere zelfstandigen, kan het verstandig zijn om hiervoor een aparte rechtspersoon op te richten.
