Om welk merk gaat het?
Van welk bedrijf?
Unilever.
Door wie is de onderneming opgericht?
Carl Heinrich Theodor Knorr.
Wanneer?
1838.
Hoe kwam de oprichting van Knorr tot stand?
Over de jeugd van Knorr-oprichter Carl Heinrich Knorr is niet heel veel bekend. Wel weten we dat hij in het jaar 1800 wordt geboren in Duitsland. In 1828 trouwt hij zijn eerste vrouw, met wie hij verhuist naar het plaatsje Osterode. Het echtpaar krijgt samen een dochter, maar hun geluk is helaas van korte duur. Knorrs echtgenote sterft in 1834. Knorr verhuist daarop naar Hanau, een gemeente in de buurt van de stad Frankfurt. Hier ontmoet en trouwt hij een paar jaar later zijn tweede vrouw, Caroline Amalie Henriette Seyfardt. Hun huwelijk is gelukkig een langer leven beschoren.
In de loop der jaren schenkt zij Knorr niet alleen vijf kinderen, maar biedt hem dankzij haar rijke afkomst de mogelijkheid zijn eigen bedrijf te starten. Voordat Knorr haar leert kennen, verdient hij de kost als verkoper. Maar Knorr loopt al enkele jaren met het ludieke idee rond om groenten en kruiden te drogen en deze geconcentreerde producten vervolgens te verkopen. Volgens hem is dit dé manier om de smaak en voedingswaarde langer te behouden. Met de oprichting van zijn onderneming en de daarbij horende fabriek in 1838 kan Knorr eindelijk beginnen met experimenteren. In deze periode wordt de basis voor de uiteindelijke droge (poeder)soepen gelegd.
Mede dankzij gunstige afspraken met lokale leveranciers slaagt het jonge bedrijf er al snel in de distributie uit te breiden naar andere Duitse regio's. Het maken van veel winst blijft echter vooralsnog uit, waarna Knorr besluit zijn fabriek te verkopen en een kort uitstapje te maken naar de opkomende textielindustrie, die in de jaren '50 van de negentiende eeuw in Europa snel terrein verovert. De overstap blijkt echter weinig succesvol, waarna de ondernemer met behulp van zijn zoons Carl en Alfred zich vanaf 1858 opnieuw toelegt op het verhandelen van agrarische producten en daarvoor afspraken weet te maken met grote lokale leveranciers. In een paar jaar tijd zijn de producten van Knorr in alle Duitse deelstaten en Hongarije verkrijgbaar.
De oprichter: Carl Heinrich Knorr.
In 1873 komt Knorr met iets nieuws: het bedrijf produceert vanaf dan niet alleen meer een enkele soort ingedroogde groente, maar gaat in Duitsland ook voorverpakte soepmixen (op basis van gedroogde en gemalen peulvruchten, andere groente en kruiden) verkopen. Twee jaar later overlijdt de dan 75-jarige oprichter, maar hij heeft dan wel zelf voor een goede opvolging gezorgd. Vanaf dat moment is de leiding van het familiebedrijf in handen van zoons Carl en Alfred Knorr, die de vruchten plukken van de Industriële Revolutie en daardoor het productietempo nog wat meer kunnen opschroeven. Ook de eenwording van Duitsland in 1871 heeft bijgedragen aan een uitgebreidere distributie en zorgt er uiteindelijk voor dat de producten bekend worden bij een steeds groter publiek. Nationaal en internationaal, want vanaf 1885 liggen Knorr-soep, granen, groenten en aardappelschijfjes in tabletvorm ook bij steeds meer Zwitserse en Oostenrijkse kruideniers in de schappen.
Maar Knorr wordt pas echt beroemd met de introductie van de Erbswurst. Het is een gekruide erwtensoep, die geconcentreerd is verpakt in de vorm van een worst. De Erbswurst kan droog worden gegeten, maar is ook oplosbaar in water. De lichte worstvormige verpakkingen worden enthousiast ontvangen door het publiek en in de daarop volgende jaren brengt Knorr circa veertig varianten van de 'kruidenworst' op de markt. Aan het begin van de twintigste eeuw wordt ook het bouillonblokje toegevoegd aan het assortiment. Bekende concurrenten, zoals Maggi en Oxo, komen in die periode met vergelijkbare producten, maar ook de blokjes van Knorr worden binnen Europa en ver daarbuiten goed verkocht. Het bedrijf zou uiteindelijk nog tot het einde van de Tweede Wereldoorlog in handen blijven van de familie Knorr.
Waarin onderscheidde het bedrijf zich van de concurrentie?
Een geurige en smakelijke pan bouillon maken van gedroogde kruiden en groenten? De gemiddelde kok of huisvrouw aan het begin van de negentiende eeuw had u vast raar aangekeken als u dit zou voorstellen. Knorr was in Duitsland een van de eerste ondernemers die de zakelijke mogelijkheden van het indrogen van kruiden en groenten grondig onderzocht. Hij vermoedde dat dit een snelle, goedkope en vooral gebruiksvriendelijke manier kon zijn om in de keuken meer smaak aan gerechten te geven.
Als startende ondernemer heb je vaak aanvullende financiering nodig. De Rabobank biedt starters mogelijkheden om een bedrijf te financieren.
Mede dankzij de opkomst van de Industriële Revolutie kon hiervoor een geautomatiseerd productieproces worden ontwikkeld en hiervan heeft Knorr zeker kunnen profiteren. Maar de ondernemer is vooral erin geslaagd een nieuw en vooruitstrevend product te ontwikkelen dat de tand des tijds wist te doorstaan en waarmee hij de wereldwijde culinaire markt heeft veroverd. Ook nu nog (bijna twee eeuwen later) maken (amateur)koks over de hele wereld regelmatig gebruik van bouillonblokjes om, bijvoorbeeld, een pan gekookte boontjes of rijst meer smaak te geven.
Hoe staat Knorr er nu voor?
Tegenwoordig is dit bedrijf dus een (succesvol) merk van Unilever. Dat is sinds 2000 het geval toen Bestfoods, de toenmalige eigenaar van Knorr, werd overgenomen door de Brits-Nederlandse multinational. Dit geldt voor de distributie van praktisch alle landen waarin Knorr verkrijgbaar is. Alleen in Japan is het merk Knorr in handen van de firma Ajinomoto. Hoewel het assortiment tegenwoordig uit veel meer producten bestaat - denk aan de populaire Wereldgerechten-lijn, dressings en mixen voor het maken van bijvoorbeeld ovenpasta - blijft Knorr op zoek naar nieuwe producten die geconcentreerd op de markt kunnen worden gebracht. Zo heeft het merk nog niet zo lang geleden de eerste geconcentreerde jus in een cupje geïntroduceerd.
Uit de cijfers die Unilever afgelopen zomer openbaar heeft gemaakt, blijkt dat Knorr nog steeds zijn mannetje staat tussen andere vergelijkbare aanbieders. De afdeling Food Solutions van Unilever rapporteerde in juli 2012 dat de wereldwijde omzet in de eerste periode van dit jaar 11,5 procent was gestegen naar 25,4 miljard euro. De netto winst steeg eveneens, maar niet heel veel; slechts één procent, naar 2,4 miljard euro. Volgens Unilever hebben twee Knorr-producten in het bijzonder hieraan bijgedragen; zo slaat de in bepaalde afzetmarkten recent geïntroduceerde jus in gelvorm goed aan bij de doelgroep. Ook de zogenaamde ovenzakken, waarmee op eenvoudige wijze kruidige drumsticks in de oven kunnen worden bereid, worden steeds beter verkocht.
Leuk om te weten
Het beroemde logo van Knorr is gebaseerd op de originele handtekening van oprichter Carl Heinrich Knorr.
Video
Knorr post regelmatig recepten van gerenommeerde topkoks op een YouTube-account. Hieronder vindt u een (engelstalig) voorbeeld:
Meer recepten zien? Ga dan naar het Knorr-kanaal.
Ook Gordon en Gerard Joling houden van de Wereldgerechten van Knorr:
