Een klassieke voorbereiding van een speech of presentatie: je zet op een rij wat je wilt vertellen. Je hebt je punten en daar maak je een verhaal bij. Wat je ook kunt doen, is beginnen bij je publiek: wat willen zij horen.
Een speech voorbereiden: begin met vijf vragen
- Wat wil dit publiek horen?
- Welke problemen hebben ze, die ik kan oplossen?
- Welke dingen weet ik, die zij niet weten?
- Welke anekdote gaan zij straks thuis navertellen?
- Op welk moment van de dag spreek ik ze toe? Is het ochtend en zijn ze scherp genoeg om je interessante cijfers en onderzoeksresultaten op te nemen? Of is het bijna borreltijd en scoor je beter met een paar boude stellingen waar ze straks aan de bar over verder praten?
Ook de volgende tips helpen je om ook bij het schrijven de toehoorder op nummer 1 te houden:
Schrijven en oefenen van de speech: 4 tips
1. Storytelling: verhalend, beeldend en overtuigend
Zie je speech als een verhaal: hoe zorg je dat het spannend blijft?
-
Verhaalstructuur
Zorg voor een persoonlijk, aansprekend begin, waardoor mensen meer over jou en je verhaal willen weten. Bedenk in het midden hoe je zorgt dat de aandacht niet verslapt en zorg voor een uitsmijter die uitnodigt tot even napraten met de andere aanwezigen.
-
Personages
Het helpt als je alle mensen die je opvoert (jezelf, een klant of inspiratiebron), ziet als personages in je verhaal. Die moet je dus ook kleur geven als je over ze vertelt. Welke interactie is er? Welke verandering maken ze door? Waardoor zien ze het licht?
Gaat je speech bijvoorbeeld over een pitch die slecht begon, maar uiteindelijk succesvol was? Zeg dat dan niet letterlijk, maar begin bijvoorbeeld zo: 'Hij zat achterovergeleund in zijn stoel en speelde met zijn telefoon. Hij leek nul interesse te hebben en ik voelde hoe de woorden die ik de zinnen die ik had voorbereid, uit mijn geheugen leken te verdwijnen..."
-
Show, don't tell: laat het zien
Natuurlijk kun je een gelikte Prezi of Powerpoint maken om je verhaal visueel aantrekkelijk te maken, maar ook met je woorden kun je beelden oproepen. Ziet je publiek voor zich wat je vertelt? Doe je een beroep op hun fantasie? Gebruik concrete voorbeelden en situaties.
-
Spreek je publiek direct aan
Geloof in de boodschap die je probeert over te dragen: het is niet overdreven om het publiek actief aan te spreken ("heb jij wel eens gehad..." en "probeer het eens een dag, ik weet zeker dat...").
-
Bewijskracht: cijfers, bijzondere anekdotes, resultaten
Je boodschap krijgt meer urgentie en overtuigingskracht als je goed kunt onderbouwen waarom wat je zegt klopt. Dat doe je met cijfers, best practices of resultaten. Wat je ook kunt doen om je autoriteit op jouw terrein te versterken: laat zien dat je voor de stroom uitloopt of populaire aannames durft om te draaien/tegen te spreken: 'Succes heeft veel meer te maken met toeval dan we denken...'
Voorbeeld
Organisatiepsycholoog Adam Grant praat over originele denkers en hun kenmerkende gewoontes. Hij gebruikt onderzoeksdata over uitstelgedrag; concrete voorbeelden over de gewoontes van Martin Luther King en Einstein en veel humor om zijn verhaal sterker te maken. En hij breekt met een populaire aanname: dat uitstelgedrag alleen maar slecht is.
2. Gebruik duidelijke taal
Zakelijk populaire termen als 'synergie' en 'integrale aanpak' mogen jou dan misschien mooi in de oren klinken, maar je bereikt er waarschijnlijk een stuk minder mensen mee dan wanneer je klare taal spreekt. Uiteraard verschilt deze grens per doelgroep en hoef jij je in de meeste gevallen niet te beperken tot jip-en-janneketaal, maar probeer desalniettemin de wat meer abstracte terminologie enigszins beperkt te houden.
Een belangrijk onderdeel van het bedrijfsplan is kennis van de markt. Rabobank heeft de laatste cijfers en trends voor je op een rijtje gezet.
Vind je dat lastig? Probeer dan je verhaal persoonlijker en concreter te maken (zie ook 1.). Een begin als 'Stel je voor', 'Als ik erover nadenk, voelde het als...' Dit dwingt jou sneller om zintuiglijke beschrijvingen te maken.
3. Durf stil te zijn
Stiltes laten vallen is eng, zeker als je op een podium staat te spreken voor een verwachtingsvolle zaal. Maar juist deze stiltes zorgen ervoor dat een boodschap daadwerkelijk bij het publiek kan aankomen. Hoe zelfverzekerd sommige ondernemers ook staan te presenteren: het komt voor dat het tempo van hun speech te hoog ligt (en zij daardoor de mensen in de zaal uiteindelijk minder goed bereiken dan ze zouden willen).
Een goede manier om jouw snelheid wat terug te brengen: beweeg langzaam over het podium en kijk om de paar zinnen een andere persoon aan. Daardoor ga je automatisch al minder snel door de stof heen en geef je jouw publiek meer tijd om het verhaal te blijven volgen.
Voorbeeld
Dat de snelle jongens niet altijd het meest overtuigend zijn, hoor je ook in de speech over de kracht van introverte mensen van Susan Cain.
4. Durf je ambities uit te spreken
Als startende ondernemer gaan presentaties vaak over je product of dienst. Je mag bijvoorbeeld over jouw startup spreken op bijvoorbeeld startersdagen, beurzen en andere inspirerende bijeenkomsten voor starters. Bedenk vooraf welke vragen mensen dan hebben en hoe je die overtuigend kunt beantwoorden: hoe ga je geld verdienen, wat zijn je usp's, waar sta je over tien jaar?
Wees daarbij ook concreet: als fabrikant van duurzame kroonluchters kun je bijvoorbeeld antwoorden dat je over tien jaar nog steeds graag mooie dingen maakt. Maar je scoort meer punten als je antwoordt dat je ervan droomt dat jouw kroonluchters dan bij mensen over de hele wereld, van Japan tot aan Brazilië en Canada, thuis aan het plafond hangen.
Tips van de redactie
Starten met sales? Vermijd deze 5 valkuilen
Zo maak je een goede eerste indruk
4 TED Talks die je gezien moet hebben
5 manieren om acquisitie te plegen
5 tips voor een goede elevator pitch
Verkoopblunders: vermijd deze uitglijers
