Na het lezen van dit artikel weet je precies hoe je een nieuw franchiseconcept begint. Wil je direct meer lezen over een specifiek onderwerp? Klik dan op één van de links hieronder:
1. Wat is franchising?
Franchising is een samenwerking tussen een zelfstandige ondernemer (de franchisenemer) en een ondernemer met een bewezen formule (de franchisegever). De franchisenemer maakt tegen betaling gebruik van het franchiseconcept en kan daardoor met minder risico direct een bedrijf starten.
Aansluiten bij een franchiseformule
In een franchiseformule worden bijna alle benodigdheden door de franchisegever gefaciliteerd: het pand, de inventaris, de marketing, de inkoop en de administratie. Het idee achter franchising is dat beide partijen elkaar versterken.
De franchisegever breidt zijn concept zonder veel risico uit, terwijl de zelfstandige ondernemer gebruik maakt van een bestaande formule en daar kennis van de lokale markt aan toe voegt.
Bekende Nederlandse voorbeelden van een franchiseformule zijn Subway, Handyman, HEMA, Yarden en De Hypotheker.
2. soft en hard franchise
Als franchisegever is het belangrijk dat je kiest voor hard en soft franchise. Dit bepaalt de mate van invloed die je de franchisenemer op de formule laat hebben.
Bij de softe variant mag een franchisenemer relatief veel zelf bepalen, zoals de indeling van de winkel en het zelf toevoegen van producten aan het assortiment. Bij hard franchise is bijna alles tot in detail vastgelegd.
Hard franchise
In de meeste gevallen wordt gebruik gemaakt van hard franchise. Bij deze vorm moet je als franchisegever veel zaken vooraf goed regelen en harde afspraken maken. Denk onder andere aan de inkoopcondities, het volgen van assortimentstrends, het regelen van marketing- en reclameactiviteiten en het administratiesysteem dat wordt gebruikt.
Doordat deze verantwoordelijkheden bij jou liggen, kan de franchisenemer al zijn tijd en energie andere zaken steken, zoals het realiseren van een gedegen personeelsbeleid en een lokale marketingstrategie.
Hard franchise in de horeca
Als je dit vertaalt naar de foodbranche, dan wordt in alle horecagelegenheden dezelfde setting gecreëerd en dat er herkenbare producten worden aangeboden.
De producten moeten in ieder filiaal verkrijgbaar zijn, de porties van het eten moeten overal hetzelfde smaken en even groot zijn. Je wilt natuurlijk niet dat als een klant een portie bitterballen bestelt, hij in een vestiging in Den Haag acht stuks krijgt, en in Nijmegen slechts zes stuks.
Soft franchise in de horeca
Kies je voor soft franchise? Dan zijn er in de vestigingen ook lokale toevoegingen mogelijk. Zo zal een franchisenemer in Eindhoven wellicht worstenbroodjes aan het assortiment willen toevoegen, terwijl een ondernemer in Enschede graag kruidkoek bij de koffie wil aanbieden.
3. Franchisegever worden: stappenplan
In dit stappenplan gaan we uit van het perspectief van een franchisegever. Om het nog concreter te maken, beeld je je in dat je een ondernemer bent die een succesvolle horecagelegenheid heeft opgericht.
Je hebt inmiddels in eigen beheer een tweede en derde zaak geopend, en je wil uitbreiden in andere delen van het land. Je wil drie zaken in eigen beheer bestieren, en wil de overige zaken graag via een franchiseformule uitrollen. Je doet dit aan de hand van de volgende stappen:
- Stel een franchise handboek op
- Maak afspraken met franchisenemers
- Kies het juiste verdienmodel
- Vestigingsplaatsonderzoek
Stel een franchise handboek op
Het eerste wat je als franchisegever maakt, is een franchise handboek. Deze leidraad kun je als een ondernemingsplan voor de franchiseformule beschouwen. Samen met een juridisch adviseur stel je dit document op, waarin je alle bedrijfsaspecten officieel vastlegt. Denk aan de huisstijl, de producten en de inkoopregelingen.
Handig: zo ziet een goed ondernemingplan voor jouw branche eruit.
Download gratis voorbeeld
Een van de belangrijkste onderdelen van het handboek zijn de werkbeschrijvingen. In alle vestigingen van je franchise:
- Dient het product op dezelfde manier gebakken te worden;
- Moeten de porties even groot zijn;
- Wordt hetzelfde merk servies gebruikt;
- Gebruikt men dezelfde soorten glazen voor verschillende drankjes, dus een glas cola wordt altijd op dezelfde manier geserveerd;
Alle andere denkbare omschrijvingen van werkmethodieken en processen kunnen aan bod komen in je handboek.
Maak afspraken met franchisenemers
Je stelt met iedere franchisenemer een aparte overeenkomst op. Hierbij leg je de eerste looptijd vast (vaak is dat een periode van vijf jaar), het recht op toepassing van de formule, de handelsnaam en het merk.
Je maakt afspraken over verzekeringen, betalingen, trainingen en de verplichtingen die jij hebt als franchisegever op het gebied van verkoopondersteuning.
Daarbij gaat het bijvoorbeeld over de inkoop van producten, reclame, marketing en de boekhouding. Je legt ook vast hoe jullie omgaan met de wederzijdse rechten en plichten met betrekking tot een eventuele beëindiging van het contract.
Kies het juiste verdienmodel
Iedere franchisegever hanteert zijn eigen verdienmodel, maar er bestaat een aantal vaste vergoedingen dat je altijd aan de franchisenemer kunt vragen: de entreefee, de franchisefee (percentage van de omzet) en een reclamebijdrage.
Deze bedragen en percentages kunnen enorm verschillen per franchisegever. In de nationale franchisegids kun je van bijna alle franchiseformules de voorwaarden bekijken en dus ook zien welke voorwaarden jouw branchegenoten stellen aan hun franchisenemers.
Voer een vestigingsplaatsonderzoek uit
Voor iedere nieuwe zaak die je wilt openen, voer je een uitgebreid markt- en brancheonderzoek uit in de beoogde vestigingsplaats. Hiermee breng je alle zaken die jouw horecagelegenheid kunnen beïnvloeden in kaart.
Wie zijn jouw concurrenten en klanten en wat zijn de laatste ontwikkelingen in de regio? Is er een paar maanden eerder bijvoorbeeld een vergelijkbaar eetcafé failliet gegaan? Dan is het slim om eerst goed te onderzoeken of nu wel een goed moment is om op deze plek een horecagelegenheid te beginnen.
Bij Rabo ZelfZeker regel je als ondernemer eenvoudig zelf je verzekeringen. 
4. Veelgestelde vragen:
- Hoe begin je een franchiseformule?
Volgens de website IkGaStarten.nl zijn er vier cruciale stappen bij het opzetten van een franchiseformule: Je stelt een franchise handboek op, je maakt afspraken met franchisenemers, je kiest een verdienmodel, en je voert een vestigingsplaatsonderzoek uit. - Wat is het verschil tussen soft en hard franchise?
In dit artikel over het starten van een franchiseformule, is er bij de softe variant mag een franchisenemer relatief veel zelf bepalen, zoals de indeling van de winkel en het zelf toevoegen van producten aan het assortiment. Bij hard franchise is bijna alles tot in detail vastgelegd. - Wat zijn kenmerken van een franchiseformule?
In een franchiseformule worden bijna alle benodigdheden door de franchisegever gefaciliteerd: het pand, de inventaris, de marketing, de inkoop en de administratie. Het idee achter franchising is dat beide partijen elkaar versterken.
