Een familiebedrijf overnemen vergt een goede voorbereiding. Met onderstaande stappen ga je sterk van start. Direct naar een stap? Klik op de link.
- Een goede voorbereiding
- Familiestatuut opstellen
- Ondernemingsplan schrijven
- Kosten familiebedrijf overnemen
Een familiebedrijf overnemen doe je met de beste intenties. Het bedrijf is echter niet zomaar een bedrijf. Het is een familiebedrijf. Je collega’s zijn ook familieleden. En met je familie heb je een andere band dan met ‘gewone’ collega’s. Je wil privé en werk zoveel mogelijk gescheiden houden.
Wil je het bedrijf van ouders overnemen? Dan is heldere communicatie én een goede voorbereiding belangrijk om problemen te voorkomen.
Familiebedrijf overnemen: begin met een goede voorbereiding
Begin op tijd met de voorbereiding wanneer je een familiebedrijf wil overnemen. Neem deze periode ruim, 5 jaar is bijvoorbeeld geen overbodige luxe om al het regelwerk rond te krijgen. In principe moet je bij de overname van een familiebedrijf dezelfde stappen doorlopen als bij de overname van een regulier bedrijf.
- Lees welke stappen je moet doorlopen bij de overname van een bedrijf.
Het grote punt van aandacht is echter: de familieband. Je wil privé en zakelijk gescheiden houden. Daarom is het zo belangrijk om duidelijke afspraken te maken met ouders en andere familieleden. Je wil niet dat iemand zich achtergesteld gaat voelen. Je wil ruzie, jaloezie en andere problemen in de familie voorkomen.
Familiestatuut opstellen
Om problemen op dit vlak zoveel mogelijk te voorkomen, kun je een familiestatuut opstellen. Hierin leg je regels en afspraken vast over hoe je als familie met het bedrijf wil omgaan. Het doel van het familiestatuut is om discussies te voorkomen en effectieve communicatie te bevorderen.
In het familiestatuut kun je bijvoorbeeld laten vastleggen welke doelstellingen je als bedrijf nastreeft, de hoogte van salarissen en vergoedingen voor familieleden en welke waarden en gedragsregels je als familie hanteert.
Zie je het opstellen van een familiestatuut niet zitten? Je kunt gemaakte afspraken ook vastleggen in een juridisch contract. Of je kunt een notaris inschakelen en het één en ander op papier zetten.
Ondernemingsplan schrijven
Het is ook belangrijk om een ondernemingsplan te schrijven. Zo breng je voor jezelf de markt en het bedrijf beter in kaart. Maar het is ook van belang om de winstgevendheid van het familiebedrijf beter in te kunnen schatten.
Door een ondernemingsplan te schrijven, krijg je meer inzicht in de haalbaarheid en het bedrijfsperspectief op de lange termijn. En het kan ook een doorslaggevende factor zijn voor banken of investeerders om financiering te verstrekken.
- Lees alles over het maken van een ondernemingsplan.
Handig: zo ziet een goed ondernemingplan voor jouw branche eruit.
Download gratis voorbeeld
Juridische zaken familiebedrijf overnemen
Vergeet ook het boekenonderzoek niet, ook wel due diligence genoemd. Door een due diligence-onderzoek uit te voeren, laat je voorafgaand aan een overname, het familiebedrijf eerst helemaal doorlichten.
Je laat het onderzoek meestal uitvoeren door een accountant of bedrijfsjurist. Er wordt bijvoorbeeld grondig gekeken naar jaarrekeningen, bedrijfscultuur, de bestaande klantenkring, het personeelsbestand en de staat van de bedrijfsmiddelen.
Een due diligence-onderzoek kun je zien als een garantie. Je weet op deze manier bijna zeker dat je een gezond bedrijf overneemt.
Familiebedrijven zijn tijdens een crisis koersvaster dan andere bedrijven. Ze blijven investeren en zijn minder geneigd personeel te ontslaan.
STAK
Ben je het enige kind dat het familiebedrijf gaat overnemen, maar zijn er nog broers en zussen? Dan is het oprichten van een STAK (Stichting Administratiekantoor) een optie. Dit is een stichting die de aandelen beheert. Jij kunt als enige beheerder worden benoemt en dus stemrecht behouden, maar alle kinderen kunnen een gelijk aantal certificaten ontvangen zodat het vermogen van het familiebedrijf eerlijk wordt verdeeld.
Kosten familiebedrijf overnemen
Het familiebedrijf overnemen kan een behoorlijke investering zijn. Je betaalt kosten voor de overname van het bedrijf. En soms betaal je ook kosten voor goodwill. Goodwill is de waarde van het klantenbestand. Het bedrijf heeft een goede naam en een bestaande klantenkring opgebouwd. Het heeft een bepaalde waarde gecreëerd. En daar kun je als nieuwe eigenaar van profiteren.
Zorg in ieder geval voor een goede verkoopprijs wanneer je het bedrijf van je ouders wil overnemen. De Belastingdienst maakt namelijk geen onderscheid tussen familiebedrijven en reguliere bedrijven. Het familiebedrijf goedkoper van de hand doen, is dus niet altijd verstandig.
De overnamesom moet namelijk kloppen met de waarde van het bedrijf. Bovendien let de Belastingdienst extra op de zakelijke overdrachtsprijs bij de overnames van bedrijven binnen families. Wat je wél kunt doen? Je kunt subsidie aanvragen zodat je in aanmerking komt voor een vrijstelling van de erf- en schenkbelasting.
- Lees meer over financiële en fiscale regelingen bij een bedrijfsoverdracht op de website van de Belastingdienst.
Vragen over een familiebedrijf overnemen
- Hoe neem je een familiebedrijf over?
Het overnemen van een familiebedrijf regel je niet binnen een week. Er moet veel geregeld worden. Neem voldoende tijd, bijvoorbeeld een periode van 5 jaar, om de overname van het bedrijf te realiseren. Ga vooral met elkaar rond de tafel zitten en maak duidelijke afspraken met elkaar. Houd privé en werk zoveel mogelijk gescheiden. - Hoeveel kost het om een familiebedrijf over te nemen?
De kosten voor het overnemen van een familiebedrijf zijn afhankelijk van de waarde van het bedrijf. Je betaalt bijvoorbeeld niet alleen voor de overname zelf, maar ook voor zogenaamde goodwill (de waarde van het klantenbestand). Zorg in ieder geval voor een goede verkoopprijs. De Belastingdienst maakt namelijk geen onderscheid tussen familiebedrijven en reguliere bedrijven. - Wat moet je regelen wanneer je een familiebedrijf wil overnemen?
Je moet veel zaken regelen wanneer je een familiebedrijf wil overnemen. Denk bijvoorbeeld aan gemaakte afspraken op papier zetten, een familiestatuut opstellen, juridische en financiële zaken regelen, een ondernemingsplan maken en een boekenonderzoek (due diligence) laten doen.
