In dit artikel vertellen we je alles over de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie, ook wel webmodule zzp. Meteen naar een van de ondewerpen? Klik op de link hieronder!
- Webmodule zzp, wat is dat?
- Wanneer gaat de webmodule in?
- Waarom is de webmodule ook alweer bedacht?
- Waarom duurt de invoering van de webmodule zzp zo lang?
Webmodule zzp, wat is dat?
De Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA) is een online tool waarmee opdrachtgevers kunnen controleren of ze een zzp’er mogen inhuren.
Deze webmodule moet duidelijkheid geven over de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer (de zzp'er). Zo wordt schijnzelfstandigheid voorkomen. De webmodule is bedoeld als opvolger van de VAR-verklaring en de Wet DBA, waar al jarenlang over gesteggeld wordt.
Van januari tot en met juni 2021 liep er een zes maanden durende pilot van de webmodule. Je kunt de tool nu niet meer gebruiken. De pilot is beëindigd en het vervolg ervan is nog onduidelijk.
Drie uitkomsten webmodule
Na het invullen van de webmodule waren er drie uitkomsten mogelijk:
- Buiten dienstbetrekking: er wordt een opdrachtgeversverklaring afgegeven
- Indicatie dienstbetrekking: dit houdt in dat er waarschijnlijk een arbeidsovereenkomst nodig is
- Geen oordeel: er is geen duidelijkheid over de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer
Ondernemerscheck
Let op: de vragenlijst was bedoeld voor opdrachtgevers, niet voor zelfstandigen. Freelancers werden vanuit de pilot doorverwezen naar de ondernemerscheck.
Als zzp’er moest je namelijk als ondernemer voor de Belastingdienst worden aangemerkt. De Belastingdienst heeft een Ondernemerscheck die je online kunt invullen.
- Doe hier de Ondernemerscheck
Wanneer gaat de webmodule in?
De webmodule is dus in 2021 getest via de pilot. Tijdens de pilotperiode (januari - juni 2021) is de webmodule door bijna 7.000 opdrachtgevers ingevuld. Dit waren de uitkomsten van de webmodule pilot:
Indicatie | Percentage |
Dienstbetrekking | 33,9% |
Geen dienstbetrekking | 28% |
Mogelijk dienstbetrekking | 9,7% |
Geen oordeel mogelijk | 28,4% |
Start webmodule is aan het kabinet
Wanneer de webmodule echt zal starten, hangt af van de wensen van het huidige kabinet in november 2023. Tot die tijd mag de Belastingdienst geen boetes opleggen, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid.
Waarom is de webmodule ook alweer bedacht?
Het uiteindelijke doel van de webmodule is om de schijnzelfstandigheid van zzp’ers aan te pakken. De overheid worstelt al jaren met freelancers die op papier zelfstandig zijn, maar in de praktijk in verkapte loondienst zijn.
VAR-verklaring
Tot 1 mei 2016 werkten de meeste zzp'ers op basis van een VAR-verklaring. Met deze VAR toonde je aan dat er geen sprake was van een vaste dienstbetrekking tussen jou en de opdrachtgever. Het risico lag met de VAR volledig bij de zzp’er. Als de Belastingdienst schijnzelfstandigheid vaststelde, kreeg alleen de zzp’er een naheffing en boete.
Modelovereenkomsten
Omdat volgens de Belastingdienst met de VAR moeilijk op schijnzelfstandigheid te handhaven was, werd op 1 mei 2016 een nieuw systeem van modelovereenkomsten ingevoerd, volgens de wet DBA.
Het doel van de webmodule is de schijnzelfstandigheid van zzp’ers aanpakken.
Deze modelovereenkomsten moesten eerst worden goedgekeurd door de Belastingdienst en zouden dan opdrachtgevers vooraf al zekerheid bieden over de gevolgen voor loonheffing.
Waar met de VAR alleen de zzp’er aansprakelijk was voor schijnzelfstandigheid, zijn dat sinds 1 mei 2016 de opdrachtnemer én opdrachtgever.
Waarom duurt de invoering van de webmodule zzp zo lang?
De wet DBA veroorzaakte veel onzekerheid bij zzp'ers én opdrachtgevers over de mogelijk nadelige financiële gevolgen. In oktober 2017 werd duidelijk dat het Kabinet-Rutte III deze nieuwe wet weer wilde afschaffen en ging broeden op een alternatief: de webmodule die een opdrachtgeversverklaring moet afgeven.
Vanwege deze onduidelijkheden besloot het kabinet om geen boetes of naheffingen te geven bij een overtreding tot de officiële invoering van de opdrachtgeversverklaring.
De invoering van de webmodule duurde echter veel langer dan verwacht. De einddatum werd steeds verder verschoven, waardoor het beleid tussendoor ook is aangepast. De coronacrisis, de val van het kabinet in 2021 en de langdurende formatie hebben ook voor flinke vertraging gezorgd.
Toezicht en handhaving
Er wordt door de Belastingdienst toezicht gehouden op schijnzelfstandigheid. Opdrachtgevers betalen een boete of naheffing als zij na controle door de Belastingdienst én na een waarschuwing toch doorgaan met de schijnzelfstandigheid.
Tot de invoering van de webmodule wordt er alleen gehandhaafd bij kwaadwillendheid. Denk aan bedrijven die veel zzp'ers inhuren tegen zeer lage uurtarieven.