De kracht van samenwerken: 8 tips voor ondernemers
Als startende ondernemer heb je veel zaken waarmee je rekening moet houden. Je moet jezelf presenteren aan klanten en opdrachtgevers, een boekhouding opzetten, misschien een bedrijfspand betrekken en een website bouwen. Dit hoef je niet allemaal alleen te doen. Ga samenwerken met andere (startende) ondernemers.
Vooral als je alleen bent, is samenwerking belangrijk. "Bundel je kennis en kunde", zegt ook Martijn Pennekamp van Ikwordzzper. "Alleen zo kun je als zelfstandige blijven overleven."
1. Bouw een netwerk op
De eerste stap om te gaan samenwerken: zoek collega-ondernemers op en leer hen beter kennen. Ga werken op flexplekken waar veel zelfstandigen komen, word lid van startersfora op internet, bezoek netwerkborrels en ga naar evenementen als de Startersdag van de Kamer van Koophandel (KvK). Vertel iedereen waar je mee bezig bent en vraag andere starters om tips.
Het is misschien best spannend, maar nieuwe mensen leren kennen is de eerste stap van samenwerken. Ga op onderzoek uit, waar vind je die collega-ondernemers?
Werken op flexplekken
Het is een goed idee om te gaan werken op flexplekken waar veel andere zelfstandigen komen. Je weet maar nooit waar je die nieuwe opdrachtgever tegenkomt.
Lid worden startersgroepen
Verder kun je lid worden van startersgroepen op LinkedIn en Facebook, regelmatig netwerkborrels bezoeken en naar relevante evenementen gaan, zoals de jaarlijkse Startersdag van de Kamer van Koophandel (KvK).
Ga het gesprek aan
Knoop eens een gesprek aan met iemand met een interessant bedrijf en leer elkaar kennen. Vertel iedereen waarmee je bezig bent en vraag andere starters om advies.
Als je eenmaal wat mensen kent, kunt je een groep van (beginnende) ondernemers om je heen verzamelen met wie je eens in de zoveel tijd afspreekt. Je kunt natuurlijk op op een platform als LinkedIn bijpraten.
Waarschijnlijk ben je allemaal bezig om dezelfde vragen op te lossen. Denk dus met elkaar mee en deel je inzichten. Zo creëert je je eigen raad van advies kun je misschien wel samenwerken.
2. Deel de kosten met je netwerk
Als je eenmaal een goed netwerk hebt opgebouwd, kun je dingen samen gaan doen. Met een groep staat je nu eenmaal snel sterker dan alleen. In het Zeeheldenkwartier in Den Haag hebben winkeliers en lokale horeca bijvoorbeeld samen een website gemaakt om de buurt aan te prijzen.
Samenwerken is dus ook kosten besparen. Deze groep ondernemers doet samen de marketing in plaats van alles zelf te moeten doen.
Ook een fysieke winkel kunt je delen. Meneer Paprika in Haarlem is zo'n winkel. Je kunt er een hapje eten en drinken in het cafe, speelgoed kopen of zelfs een feestje vieren. Daarnaast verhuren de eigenaressen ruimte aan de Toyboys en Django's Bikeshop.
Ze delen de huur en alle klanten die voor een van de ondernemers binnenlopen, leren ook de andere twee kennen.
3. Werk samen aan een project
Je hoeft natuurlijk niet altijd voor langere tijd samen te werken. Wil je bijvoorbeeld een (aanbestede) opdracht aannemen, maar is hij te groot voor jou alleen? Dan kun je samenwerken op projectbasis.
Je kunt ook met een ondernemer uit je vakgebied afspreken dat je elkaar vervangt bij ziekte of vakantie. Zo bied je je klanten meer zekerheid. Maak hier samen wel goede afspraken over.
Deel activiteiten
Als je eenmaal een goed netwerk hebt opgebouwd, kun je bepaalde activiteiten samen doen. Met een groep sta je sterker dan alleen. In het Zeeheldenkwartier in Den Haag hebben winkeliers en lokale horeca samen een website gemaakt om de buurt aan te prijzen.
Bovendien hebben zij een kortingspas in het leven geroepen waarmee zij buurtbewoners aan zich binden. Zo doen zij samen hun marketing.
Projecten
Samenwerking kan ook op projectbasis. Wanneer een (aanbestede) opdracht te groot voor je is, kun je hem misschien samen met een andere ondernemer wel aannemen.
Je kunt ook met een ondernemer die hetzelfde doet, afspreken dat je elkaar vervangt bij ziekte of vakantie. Zo bied je klanten meer zekerheid. Maak hier wel goede afspraken over.
4. Stel contracten op
Heb je iemand gevonden om mee samen te werken? Maak dan meteen goede afspraken en leg deze ook vast in een contract. Wie draagt welk risico, hoeveel investeer je allebei, hoe verdeel je het werk en wat gebeurt er als een partner het laat afweten?
Je kunt elkaar 'inhuren' en een overeenkomst tot opdracht afsluiten of - als je vaker met elkaar samenwerkt - een rechtsvorm kiezen.
Je kunt samen een vof, maatschap, coöperatie of bv oprichten. Bij een vof en maatschap draag je de aansprakelijkheid voor elkaar, terwijl je bij een bv en coöperatie minder snel privé aansprakelijk kunt worden gesteld voor fouten van je partner.
Een bv kun je uiteindelijk verkopen. Als alle partners zzp'er willen blijven, kun je in dienst treden van je gezamenlijke bv. Als je dat niet wilt, kunt je kiezen voor een coöperatie met of zonder licensieovereenkomst.
Deze overeenkomst is handig als een partner een leidende rol heeft of meer investeert in de samenwerking.
5. Sluit incidentele samenwerkingen niet uit
Samenwerking hoeft niet altijd zo officieel; je kunt ook spontaan besluiten om iets samen te doen met de ondernemers bij jou in de buurt.
Als boekhandel kun je in de zomer bijvoorbeeld een ijsje van de ijsboer naast je weggeven bij aankoop van een boek. En in je lunchroom kun je kunst van beginnende kunstenaars exposeren.
Of organiseer eens samen met een andere ondernemer een evenement, zoals een wijnproeverij in een keukenwinkel of een modeshow in een restaurant.
Als webshop kun je jouw klanten kortingscodes cadeau geven voor andere webwinkels (en zij doen hetzelfde voor jou). Zo profiteer je van elkaars klantenbestand en kun je meer nieuwe klanten aan je bedrijf binden.
6. Barter met andere ondernemers
Je kunt ook ervoor kiezen om te barteren met andere ondernemers. In dat geval 'ruilt' je je diensten. Je maakt bijvoorbeeld een nieuwe website voor een tijdschrift, dat vervolgens gratis je advertenties plaatst.
Je sponsort de lokale voetbalclub met shirtjes, die vervolgens je reclamebord naast het veld ophangt. Dit is een goede manier om een netwerk op te bouwen en kosten te besparen.
Vraag de partij met wie je mogelijk gaat samenwerken gerust of een barter tot de mogelijkheden behoort. Let op: je moet ook bij barteren een factuur sturen en belasting betalen.
7. Leg contact met de juiste organisaties
Klop aan bij de juiste organisaties. Samenwerken met andere relevante bedrijven en organisaties is vaak de meest effectieve om tot innovatieve nieuwe producten te komen, zo blijkt uit onderzoek van Panteia/EIM.
Maar hoe vind je nou een ander bedrijf met wie je samen het gat in de markt kunt vinden?
De Kamer van Koophandel, ZZP Nederland en MKB-Nederland hebben een goed regionaal netwerk. Ga naar bijeenkomsten en spreek af met de experts op jouw gebied.
8. Vraag subsidie aan
Er bestaan diverse subsidieregelingen die innovatieve samenwerkingen ondersteunen, vooral als je bedrijf binnen een van de topsectoren valt.
Externe adviseurs hebben een goed beeld van welke bedrijven er bestaan en met wie je zou kunnen samenwerken. Ook kun je mogelijk samenwerken met kennisinstituten of de overheid.
Best practises, voorbeelden uit de praktijk
Starten met een partner maakt ‘voor jezelf beginnen’ een gezamenlijk/gedeeld project. Je houdt elkaar scherp, motiveert elkaar en vult elkaar aan. Denk aan het succes van ontwerpersduo Viktor Horsting en Rolf Snoeren van Victor & Rolf of aan Larry Page en Sergey Brin van Google.
Trylikes
Janneke van Heugten werkt inmiddels al zo’n tien jaar samen met haar zakenpartner Steven Kroon. Hun bedrijf is Trylikes een succesvol online beoordelingssysteem. Van Heugten vertelde over de voordelen van starten met een businesspartner:
“Je hebt iemand om te sparren en je vult elkaar aan met kennis en vaardigheden. Het is slim om je beoogde zakenpartner echt goed te leren kennen. Doe eerst samen een kleiner project. Zo kom je erachter wat je aan elkaar hebt en of je elkaar aanvult."
"Samen een bedrijf beginnen omdat je elkaar toevallig kent, is een verkeerd argument. Het risico bestaat dat je er dan na verloop van tijd achter komt dat de noodzakelijke klik ontbreekt.
Pro-tip: "Leer je zakenpartner echt goed kennen. Doe eerst samen een kleiner project. Zo kom je erachter wat je aan elkaar hebt en of je elkaar aanvult."
KeokeN Interactive
Een ander leuk voorbeeld van een succesvolle samenwerking is KeokeN Interactive, het bedrijf van Koen Deetman en Johan Terink. Zij hadden allebei een eigen bedrijf en besloten hun krachten te bundelen om een internationale game te ontwikkelen.
Johan: “We hadden alleen geen startkapitaal. We hebben toen ervoor gekozen om ons met één bedrijf volledig te richten op het verdienen van geld en ons met het andere bedrijf, KeokeN, volledig te storten op het maken van games. Ik verdiende het geld dat we vervolgens in KeokeN stopten. We creëerden als het ware een eigen investeerder.”
Voor een samenwerking is het belangrijk dat je elkaar aanvult. Waar liggen jouw kwaliteiten? De ene ondernemer is beter in acquisitie, de ander is beter in omgang met personeel en zo zijn er nog tal van verschillen te bedenken. Ook op persoonlijk vlak.
- Ben je introvert? Zoek dan een extraverte zakenpartner.
- Ben je een doener? Zoek een denker als zakenpartner om voor evenwicht te zorgen.
To do: doe de netwerktest en ontdek wat voor ondernemer jij bent.
State of Football
Roel Bakker van State of Football, dat merchandise voor voetbalclubs ontwerpt en produceert, vertelde tijdens het over zijn samenwerking met een Franse verkoopagent.
“Hij was goed in sales, maar had geen kennis van productie en design. Die kennis had ik juist wel en we zijn een samenwerking aangegaan. Hij heeft voor ons als klant de voetbalclub Paris St. Germain binnen gehengeld, en daar hebben we een mooie collectie voor gemaakt, die heel succesvol was.”
Samenwerking in de bouw
In de bouwbranche zie je de laatste jaren veel samenwerkingen ontstaan. Zzp’ers hadden het tijdens de crisis lastig, maar kunnen nu de vraag naar werk bijna niet meer aan. Zij spelen opdrachten door aan collega's of ze gaan een formele samenwerking aan, bijvoorbeeld door samen een rechtsvorm te kiezen.
Deze samenwerkingen hebben diverse voordelen:
- Bij een bepaalde omzet kan het fiscaal gunstig zijn om samen een bv op te richten, dit omslagpunt ligt volgens financiële experts rond de 150.000 euro,
-
daarnaast neemt ieder specifieke kwaliteiten mee waarmee je elkaar aanvult,
-
je koop goedkoper materiaal in,
-
je huurt samen een opslag,
-
je spreidt de bedrijfsrisico’s.
Terwijl je op vakantie gaat, lopen de zaken gewoon door en hoef je geen ‘nee’ te verkopen. Realiseer je wel dat je samen het gezicht van de onderneming bent. Als jouw partner slechte kwaliteit levert, slaat dit ook over op jouw reputatie.